niedziela, 22 maja 2011

Irys skrzydła bogini tęczy


Irys był ulubionym kwiatem okresu secesji, a  jego motywy znajdowały odbicie w sztuce, malarstwie i sztuce stosowanej. Rysował go i malował Wyspiański.  Imię Irys  w mitologii greckiej nosiła skrzydlata bogini tęczy. 
            Jego kwiaty są o wyjątkowej lekkości budowy i wielobarwności  rozszczepionego  promienia  słonecznego, dlatego kojarzyły się on z wyobrażeniem skrzydeł bogini Iris. Prawie  każdy z nas zna te kwiaty, co powoduje, że rosną  niemal w każdym ogródku.
            Kosaćce należą do roślin o największych walorach plastycznych, ze względu na interesujące i piękne kształty kwiatu oraz różnorodność  kolorów w jakich występują. Można je uprawiać  na  działkach jak i w ogrodach przydomowych. Kosaćce możemy podzielić  na  dwie grupy-kosaćce kłączowe i kosaćce cebulowe w obrębie grup są sekcje. U nas największe  zastosowanie  mają kosaćce  kłączowe. Potwierdzeniem tego są 4 gatunki rosnące u nas dziko to: k. żółty, k. syberyjski ,trawiasty ,bezlistny.
            Irysy mają zróżnicowane wymagania glebowe, wodne i świetlne, dzięki temu mogą rosnąć na brzegach zbiorników wodnych sztucznych i naturalnych, na bagnistych zaroślach, ciekach wodnych, a także na terenach suchych, skalistych i słonecznych. Ze względu na dekoracyjność liści od wczesnej wiosny do późnej  jesieni  i  na barwne kwiaty tworzące efektywne plamy przeznaczone są dla zieleni  miejskiej.  Zaletami  kosaćców jest: duża rozpiętość wysokości od 10 do 140cm. Dekoracyjność liści, małe wymagania glebowe, wytrzymałość  na  nasze  warunki  klimatyczne tzn., zimują  bez specjalnego zabezpieczenia, łatwość uprawy. Udają się nawet na gorszych  stanowiskach  w ogrodach. Bez  większych nakładów możemy otrzymywać  dużą  ilość  kwiatów  ciętych. Bardzo pięknie  wyglądają  całe  partie  ogródka  obsadzone  kosaćcami.  Można  je  stosować  również  na  rabaty bylinowe  w  zestawieniu np. floksami oraz przy ogrodzeniach jak i wzdłuż dróg czy ścieżek.
            Rośliny z rodzaju kosaciec –są bylinami: o płożących  kłączach  lub  mają cebule. Liście – równowąskie   o   rożnych  szerokościach.  Kwiaty  bardzo  zróżnicowane co do  wielkości,  barw  i układu płatków, każdy kwiat  składa  się z 6 płatków. Trzy z nich tworzą kopulę ustawioną poziomo, wygięta ku dołowi,  a trzy dolne ustawione są do kopuły pod  różnymi  kątami. Część  wewnętrzna  płatka stanowi tzw. paznokieć. Słupek ma 3 płatkowate znamiona, załamane daszkowato na grzbiecie i  zakończone podwójną wargą. Pręciki są pod znamionami słupka. Płatki górne i dolne połączone u podstawy w rurkę. Kwiaty osadzone pojedynczo lub zebrane w grona.
Najłatwiej  irysy  rozmnażać przez dzielenie kłączy, wybierając części zewnętrzne i zdrowe. Najlepiej rozsadzać  wiosną  lub po przekwitnięciu.  Kosaćce sadzone w kwietniu zakwitają jeszcze tego samego lata.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz